انواع بیماری های شغلی از دیدگاه طب کار 
تعداد بازدید : 6711
دسته بندی بيماريها از ديدگاه طب کار به صورت زیر می باشد:
• بيماريهاي ناشي از کار
• بيماريهاي مرتبط با کار
• بيماريهاي عمومي
الف- بيماري هاي ناشي از کار (Work induced)
تعریف بيماري هاي ناشي از کار: بيماري هايي هستند که بعلت مواجهه با عوامل زيان آور محيط کار بوجود مي آيند. اين عوامل براي ايجاد بيماري ضروري هستند و رابطه اتيولوژيك(سببی) خاص محيط کار با بيماري کاملاً مشخص است .اين عوامل اتيولوژيك قابل تشخيص، قابل اندازه گيري و قابل کنترل هستند .همچنین علت بيماري هاي ناشي از کار اختصاصي است مثلاً آزبست باعث آزبستوز مي شود.
مطابق ماده 7 قانون تامین اجتماعی بیماری، بیماری ناشی از کار وضع غیر عادی جسمی یا روحی است که انجام خدمات درمانی را ایجاب می کند یا موجب عدم توانایی موقت اشتغال به کار می شود یا اینکه موجب هر دو در آن واحد می گردد . لذا بیماری ناشی از کار عوارضی است که به مرور زمان به تاثیر از آلاینده های محیط کار در فرد ایجاد می شود. مرجع رسیدگی به آن کمیسیون های پزشکی یا شورای پزشکی می باشد.
ب- بيماري هاي مرتبط با کار (Work related)
تعریف بيماري هاي مرتبط با کار: بیماری های هستند که منشاء آنها چند عاملي است و ممكن است بطور نسبي تحت تاثير شرايط زيان آور محيط کار بوجود آيند .
بيماري هاي مرتبط با کار نه تنها در شاغلین بلکه در عموم جامعه نیز ديده مي شود و مشخصات فردي، عوامل محيطي، فرهنگي و اجتماعي بعنوان عامل خطر در اين بيماري ها نقش دارند.
بيماريهايي مانند افزايش فشار خون، بيماري هاي عروق کرونر، بيماري هاي سايكوسوماتيك، اختلالات اسكلتي- عضلاني و بيماري هاي تنفسي غير اختصاصي مزمن مثل برونشيت از جمله بيماريهاي مرتبط با کار هستند.
پ- بيماري هاي عمومي
تعریف بيماري هاي عمومي: اين دسته از بيماري ها شامل بيماري هاي شايع در جامعه مي باشند که افراد بدون تماس با عوامل زيان آور محيط کار نيز مي توانند به آن مبتلا شوند .سرما خوردگي، ديابت و آپانديسيت نمونه هايی از اين بيماريها هستند .
نكته مهم اين است که در صورت کشف اين بيماري ها در معاينات شاغلين، پزشك طب کار بايد نسبت به درمان آنها اقدام کند و يا بيمار را به متخصص مربوطه ارجاع دهد .
تفاوت بيماريهاي ناشي از کار و بیماری های مرتبط با کار
- بيماريهاي ناشي از کار
اصولاً در ميان جمعيت کاري وجود دارد.
مواجهه در محيط کار ضروري است مواجهه در محيط کار ممكن است يك عامل بيماري باشد.
واجب الاخطار، قابل جبران و مشمول غرامت است.
- بيماريهاي مرتبط با کار
ممكن است واجب الاخطار، قابل جبران و مشمول غرامت باشد.
بيشتر در افراد جامعه ديده مي شود.
مواجهه در محيط کار ممكن است يك عامل بيماري باشد.
منبع:
Occupational medicine secrets, james E. Cone, MD, MPH
Occupational end environmental health, Ramnik Phoon, Wai on phoon
مرکز تخصصی طب کار آسا